( Do mình dính một số lỗi nên mất một vài bài cũ nên giờ mình sẽ reup lại các bài bị mất )
* Vào thời kỳ cổ đại
Ở Hy Lạp nói riêng, ở phương Tây nói chung các nhà triết học
duy vật đã đồng nhất vật chất nói chung với các dạng cụ thể nào đó của nó.
- Vào thời kỳ cổ đại ở phương đông quan niệm VẬT CHẤT thể hiện
qua một số trường phái triết học Ân Độ và Trung hoa về thế giới. Ấn Độ có Trường
phái LOKAYATA cho rằng tất cả được tạo ra bởi sự kết hợp trong 4 yếu tố Đất -
Nước - Lửa - Khí. Những yếu tố này có khả năng tự tồn tạI, tự vận động trong
không gian và cấu thành vạn vật.
Tính đa dạng của vạn vật chính là do sự kết hợp khác nhâu của
4 yếu tố bản nguyên đó. Phái Nyaya và Vaisesia coi nguyên tử là thực thể của THẾ
GIỚI. Trung Hoa có Thuyết Âm Dương cho rằng nguyên lý vận hành đầu tiên và phổ
biến của vạn vật là tương tác của những thế lực đối lập nhau đó là âm và dương.
Trong đó âm là phạm trù rất rộng phản ánh khái quát, phổ biến của vạn vật như
là nhu, tối, ẩm, phía dưới, bên phải, số chẵn. Dương cũng là phạm trù rất rộng đối
lập với âm. Phản ánh những thuộc tính như cương, sáng, khô, phía trên, số lẻ,
bên trái. Hai thế lực này thống nhất với nhau, chế ước lẫn nhau tạo thành vũ trụ
và vạn vật.Thuyết Ngũ hành của Trung quốc có xu hướng phân tích về cấu trúc của
vạn vật để quy nó về yếu tố khởi nguyên với tính chất khác nhau.
Theo thuyết này có 5 nhân tố khởi nguyên là Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ.
+ Kim tượng trưng cho tính chất trắng, khô, cay, ở phía Tây
+ Mộc tượng trưng cho tính chất xanh, chua, ở phía Đông.
+ Thủy tượng trưng cho tính chất đen, mặn, ở phía Bắc.
+ Hỏa tượng trưng cho tính chất đỏ, đắng, ở phía Nam.
+ Thổ tương trưng cho tính chất vàng, ngọt, ở giữa.
Năm yếu tố này không tòn tại đọc lập, tuyệt đối mà tác động lẫn nhau theo nguyên tắc tương sinh, tương khắc với nhau tạo ra vạn vật. Những tư tưởng về âm, dương, ngũ, hành, tuy có nhưng hạn chế nhất định nhưng đó là triết lý đặc sắc mang tính duy vật và biện chứng nhằm lý giải về vật chất và cấu tạo của vũ trụ - ở phương tây, các nhà TH quy THẾ GIỚI vào 1 chỉnh thể thống nhất từ đó đi tìm bản nguyên VẬT CHẤT đầu tiên cấu tạo nên THẾ GIỚI đó, chẳng hạn người ta cho rằng vật chất là nước, không khí, lửa......Một số quan điểm điển hình thời kỳ này là: Taket coi vật chất là nước, Anaximen coi vật chất là không khí, Hêraclit coi vật chất là lửa, Anximangdo coi vật chất là hạt praton, đây là một thực thể không xác định về chất. Đặc biệt đỉnh cao của quan niệm về vật chất của thời kỳ Hy Lạp cổ đại là thuyết nguyên tử của Lơxip và Đêmocrip. Theo thuyết này thì thực thể tạo nên thế giới là nguyên tử và nó là phần tử nhỏ bé nhất và không thể phân chia được, không thể xâm nhập và quan sát được, chỉ có thể nhận biết được bằng tư duy. Các nguyên tử không khác nhau về chất mà chỉ khác nhau về hình dạng. Sự kết hợp các nguyên tử khác nhau theo một trật tự khác nhau sẽ tạo nên vật thể khác nhau. Thuyết nguyên tử tồn tại đến cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20 mới bị khoa học đánh đổ và có hạn chế lịch sử nhất định. Tuy nhiên nó có ý nghĩa to lớn đối với sự định hướng cho sự phát triển khoa học nói chung đặc biệt là lĩnh vực vật lý sau này. Đồng thời nó có tác dụng to lớn trong cuộc đấu tranh chống CNDT, thần học, tôn giáo........
* Vào Thời kỳ cận đại:
Vào thế kỷ 17, thế kỷ 18 nền khoa học tự nhiên, thực nghiệm ở châu âu có sự phát triển mạnh mẽ. Đặc biệt là trên lĩnh vực vật lý học với phát minh của Niu Ton, phương pháp nghiên cứu ở trong vật lý đã xâm nhập ảnh hưởng rất lớn vào trong triết học. CNDV nói chung và phạm trù VẬT CHẤT nói riêng đã có những bước phát triển mới chứa đựng nhiều yếu tố biện chứng.
- Côbecnich chứng minh mặt trời là trung tâm đã làm đảo lộn truyền thuyết của kinh thánh và quan điểm của thần học về thế giới.
- Quan điểm của Fanxitbaycơn: coi thế giới VẬT CHẤT tồn tại kquan, VẬT CHẤT là tổng hợp các hạt. Ông coi tự hiên là tổng hợp của những VẬT CHẤT có chất lượng luôn màu, muôn vẻ.
- Quân điểm của Gatxăngdi: Phát triển học thuyết nguyên tử của thời cổ đại cho rằng THẾ GIỚI gồm những nguyên tử có tính tuyệt đối như tính kien cố và tính ko thể thông qua. TK 18 các nhà TH Pháp đã phát triển phạm trù VẬT CHẤT lên một tầm cao mới. Đitơro cho rằng vũ trụ trong con người, trong mọi sự vật chỉ có 1 thực thể duy nhất là VẬT CHẤTSự sâm nhập ấy đã chi phối sự hiểu biết, nhận thức về vật chất, mọi hiện tượng tự nhiên đã được giải thích là được tác động qua lại giữa lực hút và lực đẩy, giữa các phần tử của vật chất, các phần tử ấy là bất biến. Sử thây đổi của nó chỉ là mặt vị trí, hình thể trong không gian. Mọi sự phân biệt về chất bị xem nhẹ và đều được quy giải chỉ sự khác nhau về lượng. Vì vậy, các nhà triết học duy vật thời kỳ này đã đồng nhất vật chất với khối lượng và coi vận động của vật chất chỉ là vận động cơ học và nguyên nhân của sự vận động đó là do tác động từ bên ngoài. Vào thế kỷ 19, trong nền triết học Đức cổ điển là Phoi ơ Bách, ông chứng minh và khẳng định rằng thế giới này là vật chất và vật chất theo ông là toàn bộ thế giới tự nhiên. Nó không do ai sáng tạo ra mà nó tồn tại độc lập với ý thức và không phụ thuộc vào bất cứ ý niệm, ý thức nào. Sự tồn tại của giới tự nhiên năm ngay trong lòng của giới tự nhiên. tuy nhiên Phoi ơ Bách lại không thấy đuợc mối quan hệ giữa vật chất và ý thức, mối quan hệ giữa con người với xã hội, con người với giới tự nhiên. Ông đã không xác định đuợc vật chất trong lĩnh vực xã hội, cung như hoạt động vật chất của con người là gì. Mặc dù vậy những quan niệm của ông về vật chất đã có ý nghĩa lịch sử lớn lao trong cuộc đấu tranh CNDT và tôn giáo, trong việc khôi phục những tư tưởng duy vật thành hệ thống. Và vì vậy, triết học duy vật của ông đã trở thành một trong nhưng tiền đề, nguồn gốc lý luận của Triết học duy vật Mác xít sau này.
* Quan niệm của Lênin về phạm trù vật chất
Trong định nghĩa và những luận điểm giải thích thêm về vật chất của Lênin đã tiếp tục phát triển tư tưởng của Ăngghen về vật chất, điều đó thể hiện ở những nội dung :
Một là, định nghĩa chỉ rõ vật chất với tư cách là phạm trù ưiết học, là phạm trù rộng nhất, khái quát đặc tính chung của toàn bộ những sự vật, những quá trình diễn ra trong hiện thực khách quan; ở đây Lênin không đồng nhất vật chất nói chung với một dạng cụ thể của vật chất, hoặc với một thực thể, một bản nguyên đầu tiên nào đó là đối tượng nghiên cứu của các khoa học cụ thể, dù đó là những đối tượng vô cùng bé hoặc vô cùng lớn. Đối tượng vật chất cụ thể thì có giới hạn, có ra đời và mất đi, nhưng vật chất nói chung thì vô hạn và vĩnh viễn tồn tại, không do ai sinh ra và không mất đi.
Hai là, vật chất có đặc tính chung là tồn tại khách quan, độc lập với ý thức, không lệ thuộc vào ý thức. Đây là đặc tính chung, căn bản của vật chất để xác định đâu là vật chất, phân biệt vật chất với ý thức. Ý thức, cảm giác, tinh thần, tư duy chỉ là thuộc tính của một dạng vật chất có tổ chức cao là não người, là sự phản ánh hiện thực khách quan vào trong bộ não con người. Sự tồn tại của ý thức phải dựa trên cơ sở vật chất. Không có ý thức tồn tại thuần túy ngoài vật chất, độc lập với vật chất.
Ba là, vật chất tồn tại thông qua các dạng cụ thể của vật chất, không có “vật chất nói chung” tồn tại bên ngoài các dạng cụ thể của vật chất như một “thực thể” độc lập làm cơ sở cho mọi vật, hoặc là điểm khởi đầu của thế giới vật chất. Các vật trong thế giới không phải là sự kết hợp theo một cách thức nào đó “cái vật chất nói chung” “ban đầu” như các nhà duy vật trước Mác quan niệm, mà các vật chính là dạng cụ thể của vật chất. Con người nhận thức các dạng vật chất cụ thể chính là nhận thức các bộ phận của vật chất, từ đó con người sẽ có khả năng nhận thức được thế giới vật chất vô cùng vô tận một cách đầy đủ. Điều này khẳng định khả năng nhận thức thế giới của con người.
Bốn là, vật chất tồn tại thông qua vận động và tồn tại trong không gian và thời gian. Không có vật chất tồn tại mà không vận động, không có vật chất tồn tại ngoài không gian và thời gian, cũng không có vận động, không gian, thời gian thuần tuý ngoài vật chất. Vận động, không gian, thời gian là thuộc tính và hình thức tồn tại cố hữu của vật chất gắn liền với vật chất.
Năm là, vật chất là vô cùng vô tận, vĩnh viễn tồn tại, không do ai sinh ra và cũng không mất đi. Ý thức, tư tưởng và tư duy của con người chỉ là thuộc tính của một dạng vật chất có tổ chức cao là não của con người, là sự phản ánh ngày càng sâu sắc và đầy đủ hơn những thuộc tính của các dạng vật chất vào bộ não con người. Ý thức, tư duy của con người tự bản thân nó không làm thay đổi vật chất. Ý thức, tư duy của con người có thể tác động đến vật chất, làm biển đổi vật chất thông qua hoạt động thực tiễn.
Cảm ơn các bạn đã theo dõi blog.
Xin Chào Và Hẹn Gặp Lại